Çevre ve Sağlık Teknolojilerinde ihtisaslaşan Düzce Üniversitesi’ne önemli katkılar sağlayan Deney Hayvanları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde (DÜDAM) yapılan çalışmalar anlatıldı.

DÜDAM Müdürü Doç. Dr. Merve Alpay; Merkezin yaptığı bilimsel çalışmalar, deneyde kullanmak amacıyla üretilen hayvanlar ve gelecek planları hakkında önemli bilgiler paylaştı.

Düzce Üniversitesi Deney Hayvanları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nin bilimsel araştırma, uygulama ve eğitim faaliyetleri için gereken deney hayvanlarının (sıçan, fare, tavşan) üretim ve bakım hizmetlerini yürüttüğünü söyleyen Doç. Dr. Merve Alpay, Merkezin ulusal ve uluslararası standartlara uygun bir şekilde hizmet sunduğunu ifade etti. DÜDAM’ın amaçları arasında bazı hayvan türlerine lojistik destek vermek olduğunu söyleyen Doç. Dr. Alpay, deneylerin yapılabilmesi için uygun koşullarda laboratuvar hizmetleri, veterinerlik hizmetleri ve akademik destek sağlamak gibi çalışmalara imza attıklarını dile getirdi.

Üretilen Hayvan Türleri

DÜDAM’da üretilen deney hayvanları türlerinden de bahseden Doç. Dr. Merve Alpay, “Merkezimizde; sıçan, fare ve tavşan için "üretim, kullanım ve tedarik" izni varken hamster ve kobay türleri için sadece "kullanım ve tedarik" izni bulunmaktadır. Hayvan türleri araştırmacıların talebine göre çoğaltılmakta olup hali hazırda 420 adet sıçan (wistar-spraque dawley), 45 adet fare ve 10 adet tavşan bulunmaktadır.” dedi.

Deney Hayvanları merkezine girişin sadece etik kurul onaylı araştırmalarda yer alan ve deney hayvanları kullanım eğitimi olan araştırmacılar ile sınırlı tutulduğunu söyleyen Merve Alpay, laboratuvarda çalışan personelin, deney hayvanları kullanım sertifikasına sahip uzman kişiler olduğunun altını çizdi.

DÜDAM’ın Fiziki Olanakları

DÜDAM binasının fiziki yapısı hakkında da bilgiler paylaşan Merve Alpay, “Merkezimiz, bina olarak 2 katlı yaklaşık 850 metrekare alana yerleşmiştir. Merkezimizde farklı alanlarda çalışmaların yürütülebilmesine olanak sağlayacak şekilde; Davranış Laboratuvarı, Elektrofizyoloji Laboratuvarı, Operasyon Odası, Basit Girişim Odası, Hayvan Hazırlama ve Reanimasyon Odası, Çalışma Laboratuvarı (2 adet) olmak üzere farklı donanımlarda toplamda 7 adet laboratuvar bulunmaktadır.  Ayrıca Merkezimizin hizmet odaları kapsamında; 5 adet Hayvan Barınma Odası, 3 adet Hayvan Üretim Odası, 3 adet Postoperatif Bakım  Odası, 2 adet Personel Odası, Tıbbi Ürün ve Sarf Malzeme Odası, Sterilizasyon ve Dezenfeksiyon Odası, Yedek Malzeme Deposu, Ekipman Yıkama ve Dezenfeksiyon Odası, 3 adet Karantina Odası, Toplantı Salonu ve Personel Dinlenme Odası mevcuttur.” şeklinde açıklamalarda bulundu.

DÜDAM’ın İş Birliği Yaptığı Kuruluşlar, Aldığı Kalite Belgeleri ve Verdiği Kurslar

DÜDAM’da yapılan çalışmalar arasında biyomedikal ile sağlık bilimleri alanında faaliyet gösteren kuruluşların da yer aldığını ifade eden Doç. Dr. Merve Alpay, Düzce Üniversitesi Deney Hayvanları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde yapılan çalışmaların; Tıp Fakültesi, Eczacılık Fakültesi, Diş Hekimliği, Veteriner Hekimliği, Fen Fakülteleri, Ziraat Fakültesi ile Beşeri ve Hayvan hastanelerinde çalışan tüm araştırmacılar ve lisansüstü eğitim yapan öğrencilerin projelerini ayrıca firma analizlerini de kapsadığını dile getirdi.

Merkezin aldığı kalite belgesi ve verdiği eğitimler hakkında da bilgiler paylaşan Merkez Müdürü Doç. Dr. Merve Alpay, “T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Gıda ve Kontrol Genel Müdürlüğü tarafından 131 numara ile kayıtlı "Deney Hayvanı Üretici/Kullanıcı/Tedarikçi Kuruluşlara Mahsus Çalışma İzni" ile "T.C. Tarım ve Orman Bakanlığı Düzce İl Müdürlüğü İşletme Veteriner Tıbbi Ürün Temin İzni" bulunmaktadır.

Merkezimiz bünyesinde, 2-12 Ekim 2017 ve 11-22 Mart 2019 tarihleri arasında iki kez ‘Deney Hayvanları Kullanım Sertifikası Kursu’ programı düzenlemiştir. DÜDAM yönetim ekibi ve merkezde çalışan uzman personelimizin laboratuvar hayvanları üzerine katıldıkları eğitim sertifikaları ve Preklinik Araştırma Derneği üyeliği bulunmaktadır.” dedi.

DÜDAM’ın Gelecek Hedefleri

DÜDAM’ın gelecek hedefleri arasında Sağlık Bilimleri alanları dikkate alınarak sektörün ve bu alanda çalışan araştırmacıların araştırmalarda kullanacakları özel nitelikli deney modellerinin (transgenik fare, nude mouse gibi) olduğunu vurgulayan Merve Alpay, kuruma kazandırılması ve alanında yetişmiş öğretim üyeleri vasıtasıyla deney modelleri alanında çeşitli kurslar ve hayvan modelleme çalıştayları düzenlenmesinin planlandığını dile getirdi.

Düzce Üniversitesi Deney Hayvanları Merkezi’nin aynı zamanda insan ve hayvan sağlığına hizmet prensibiyle yola çıktığının altını çizen Merve Alpay, Merkezin fiziki şartlarını daha da iyileştirerek, araştırmacılardan gelecek olan taleplerle farklı/ spesifik çalışma modeli olabilecek deney hayvanları ihtiyacını karşılayan ve daha fazla sayı ve kalitede bilimsel projelerin çalışılmasına zemin hazırlamanın ileri dönem hedefleri arasında olduğunu söyledi.

DÜDAM’ın Tarihi

DÜDAM’ın kuruluş tarihinden de bahseden Merkez Müdürü Doç. Dr. Merve Alpay, “2017 yılında kurulan Deney Hayvanları Uygulama ve Araştırma Merkezi, daha yeni sayılabilecek bir durumda iken tamamladığı ve devam eden araştırma potansiyeli yönünden ileri düzeyde performans göstermiştir. Altyapı imkanları ile Üniversitemizin çevre sağlık ihtisaslaşma kapsamındaki faaliyetlerini ortak iş birliği ile götüren Merkezimiz, hizmet verdiği laboratuvar imkanlarını Ar-Ge çalışmalarıyla önümüzdeki 3 yıl sürede genişleterek, hem deneysel hayvan tür çeşitliliğini hem de araştırmacı bilimsel değerliliğini yükselterek sürdürecektir.” diyerek açıklamalarını sonlandırdı.